Stel je voor: je loopt een supermarkt binnen, stopt producten in je tas en wandelt er gewoon weer uit – zonder langs een kassa te gaan. Klinkt als toekomstmuziek, toch? Aldi maakt dit nu werkelijkheid met zijn kassaloze Shop & Go-winkelconcept. Er is alleen iets opmerkelijks: voordat je naar binnen mag, moet je eerst een kleine entreebetaling doen (eigenlijk een borg). In de Londense Shop & Go-winkel van Aldi betalen klanten bijvoorbeeld £10 (ongeveer €12) bij de ingang, een bedrag dat later verrekend wordt met de boodschappen. Een soort entreegeld voor de supermarkt dus – waarom doet Aldi dit, en hoe werkt zo’n winkel zonder kassa eigenlijk? In dit artikel duiken we diep in op Aldi’s Shop & Go: wat het is, hoe het werkt, de voor- en nadelen, en wat dit betekent voor jouw boodschappen en portemonnee.

Wat is Aldi’s kassaloze ‘Shop & Go’?

Aldi’s Shop & Go is een nieuwe vorm van supermarkt waarbij geen traditionele kassa’s meer aanwezig zijn. Je hoeft je boodschappen niet meer te scannen of langs een kassière te gaan; afrekenen gebeurt automatisch via geavanceerde technologie. Het concept wordt vaak vergeleken met Amazon’s bekende “Just Walk Out” winkels, waar je ook gewoon naar buiten loopt en automatisch betaalt. In juli 2022 opende Aldi in Utrecht zijn eerste Shop & Go in Nederland als proef – de allereerste kassaloze Aldi-winkel op het Europese vasteland. Deze pilotwinkel in hartje Utrecht was relatief klein (ca. 370 m²) en uitgerust met de nieuwste snufjes: maar liefst 475 camera’s hangen er aan het plafond. Die camera’s (en sensors in de schappen) houden precies bij welke producten je uit het schap pakt en in je mandje of tas doet.

Het resultaat? De winkel “weet” wat je hebt gepakt en kan je automatisch laten betalen zodra je de deur uitloopt. Er is dus geen enkele fysieke kassa of zelfscan meer in de winkel aanwezig. Je boodschappen worden geregistreerd via AI-technologie en in rekening gebracht via een gekoppelde betaalkaart in de Shop & Go-app. Het motto is eigenlijk: “pak wat je nodig hebt en loop gewoon naar buiten” – de rekening volgt digitaal. Aldi ziet dit als een mogelijke supermarkt van de toekomst, waar winkelen sneller en makkelijker wordt doordat wachtrijen bij de kassa verleden tijd zijn.

Het Shop & Go-concept is nog erg nieuw en experimenteel. Naast de pilot in Utrecht heeft Aldi ook in Londen (Greenwich) zo’n kassaloze winkel geopend, hun allereerste in het Verenigd Koninkrijk (begin 2022). Wereldwijd staan supermarkten nog in de kinderschoenen van dit idee; zelfs Amazon, de pionier, heeft het aantal kassaloze winkels beperkt (van ~30 terug naar 16 in de VS) en andere ketens experimenteren slechts op kleine schaal. Voor Aldi is Shop & Go dus een proef om te kijken hoe klanten reageren op volledig geautomatiseerd boodschappen doen.

Hoe werkt winkelen zonder kassa bij Aldi Shop & Go?

Bij een Aldi Shop & Go-winkel verlopen je boodschappen iets anders dan je gewend bent. Geen kassa betekent wel dat alles vooraf en achteraf geregeld moet zijn. Zo werkt het stap voor stap:

  1. App installeren en registreren: Om binnen te komen, heb je de Aldi Shop & Go-app nodig op je smartphone. Je maakt een account en koppelt een betaalmiddel (in de oorspronkelijke Utrecht-test was een creditcard vereist, in Londen kan het ook met een gewone bankpas). Zonder de app (of een gekoppelde kaart) kom je de winkel niet in – het is echt een “app-only” concept. Zorg dus dat je telefoon is opgeladen 😉.

  2. Inchecken bij de ingang: Bij de ingang van de Shop & Go is een toegangspoortje. Open de app en scan de QR-code, of houd je gekoppelde betaalpas/contactloze kaart tegen de lezer. Hiermee “check” je in. Op dat moment wordt er een borgsom gereserveerd op je kaart als verificatie. In de Aldi Shop & Go in Londen is dat bijvoorbeeld £10. Dit bedrag zie je niet direct als betaling (Aldi presenteert het in de app als “een klein bedrag ter validatie van je kaart” in de kleine lettertjes), maar als je met alleen je bankpas incheckt verschijnt er duidelijk op het scherm dat £10 autorisatie wordt uitgevoerd. Die £10 is geen entreefee die je kwijt bent – zie het als een pre-autorisatie of borg. Het wordt later verrekend met je uiteindelijke boodschappenrekening.

  3. Boodschappen pakken: Eenmaal binnen pak je een mandje of tas en loopt door de winkel zoals normaal. Je kiest de producten die je wilt hebben en stopt ze in je tas. Je hoeft niets te scannen en ook geen producten meer op een band te leggen. De vele camera’s en sensoren in de winkel volgen welke artikelen je pakt en (indien je het terugzet) teruglegt. Dankzij slimme AI-software wordt jouw virtuele winkelwagen gevuld terwijl je shopt. Er zijn in de winkel schermpjes of displays die mogelijk bevestigen dat je bent ingecheckt, maar je ziet verder geen prijzen optellen in de app tijdens het pakken – dat gebeurt allemaal op de achtergrond.

  4. Gewoon naar buiten lopen: Heb je alles wat je nodig hebt? Dan verlaat je simpelweg de winkel wanneer je klaar bent. Je hoeft niet langs een kassa; het systeem weet wat je bij je hebt. Op het moment dat je door de deur gaat, wordt de transactie afgerond: het systeem berekent je totaalbedrag en int automatisch het geld via de betaalkaart die je gekoppeld had. In de Utrechtse pilotwinkel werden bedragen automatisch van je rekening afgeschreven zodra je de winkel verliet. Je krijgt doorgaans digitaal een bon of een overzicht van je aankopen in de app of per e-mail.

  5. Afrekening en borg: De £10 borg (of ander gereserveerd bedrag) wordt nu verrekend met je aankopen. Heb je voor meer dan dat bedrag geshopt, dan schrijft Aldi het resterende bedrag bij (bovenop die £10) van je rekening af. Als je minder uitgegeven hebt dan de borgsom, dan krijg je het verschil teruggestort op je rekening. Stel je gaf £7 uit, dan wordt dat verrekend en krijg je £3 retour. Die terugstorting gebeurt niet meteen; afhankelijk van je bank kan het enkele dagen duren voordat je het ongebruikte bedrag weer op je rekening ziet. In Londen is de indicatie ongeveer 3–5 werkdagen voor de terugboeking, soms tot een week. Bij Nederlandse pinpassen kan dit vergelijkbaar zijn. Uiteindelijk betaal je dus alleen voor wat je gekocht hebt, net als normaal – de borg was puur een tijdelijke autorisatie.

En dat is het! Je hebt boodschappen gedaan zonder af te rekenen bij een kassa. Alles gebeurt achter de schermen via de app en camera’s. Het kan in het begin een beetje onwennig voelen om zomaar naar buiten te lopen met producten (je innerlijke alarmsysteem zegt dat je “zonder te betalen” vertrekt), maar de technologie zorgt ervoor dat je wél betaalt – zij het automatisch en digitaal. Mocht er iets misgaan (bijvoorbeeld je mist een product op de bon of je wordt te veel berekend), dan kun je contact opnemen met Aldi’s klantenservice. In de praktijk bleek de herkenningstechnologie behoorlijk nauwkeurig (~90–95% accuraat volgens Aldi’s eigen testresultaten), maar kleine fouten kunnen incidenteel voorkomen.

Waarom moet je entree betalen bij Shop & Go?

Die borgsom bij de ingang roept begrijpelijkerwijs vragen op. Je betaalt immers normaal geen entree om te mogen winkelen. Belangrijk om te weten: het gaat niet om een traditionele entreefee, maar om een pre-autorisatie van je betaalkaart. Aldi wil hiermee een paar dingen bereiken:

  • Verificatie van betaalmiddel: Door een bedrag (zoals £10) te reserveren, checkt Aldi of jouw betaalkaart geldig is en voldoende saldo/limiet heeft. Het is een soort garantie voor de supermarkt dat je de middelen hebt om te betalen voor wat je straks pakt. In een normale winkel komt een kassamedewerker erachter als je niet kunt betalen en kan eventueel een product terug; in de kassaloze winkel is die tussenstap er niet. De borg voorkomt dus dat klanten met een lege portemonnee “gratis” boodschappen meenemen door simpelweg naar buiten te lopen.

  • Voorkomen van diefstal of misbruik: Het Shop & Go-concept heet ook wel “just walk out” – loop maar gewoon naar buiten. Sommige klanten namen dat iets te letterlijk en liepen wellicht naar buiten zonder te betalen (of zonder genoeg saldo). Aldi merkte dat en reageerde door die £10 check in te voeren. Het idee is dat iemand minder geneigd is om moedwillig te stelen als er sowieso £10 van hun kaart wordt afgeschreven bij binnenkomst. Bovendien is iemand met kwade bedoelingen zonder geregistreerde betaalkaart niet eens binnengekomen. Met andere woorden: de borgsom is een drempel tegen winkeldiefstal en garandeert dat elke shopper traceerbaar is via een betaalmiddel.

  • Klant niet over zijn limiet laten gaan: Een praktisch voordeel van de entree-autorisatie is dat je als klant min of meer een bestedingslimiet aangeeft. Als je kaart die £10 niet kan missen (bijvoorbeeld omdat je saldo te laag is), kom je erachter voordat je de winkel in gaat, in plaats van achteraf. Aldi minimaliseert zo ook het risico dat iemand meer pakt dan hij kan betalen en dan achteraf moeten terugvorderen.

Aldi benadrukt dat dit bedrag niet echt in rekening wordt gebracht, maar alleen gereserveerd als borg. Het gaat dus uiteindelijk naar je boodschappen of terug naar jou. Toch is het begrijpelijk dat sommige klanten het gevoel van “€12 betalen om naar binnen te mogen” vreemd vinden – zeker als je slechts voor een paar euro aan spullen nodig hebt. Een nadeel is namelijk dat je een eventueel restbedrag pas na enkele dagen terugziet op je rekening. Niet iedereen kan of wil het zich permitteren om bijvoorbeeld een week lang €12 minder te kunnen uitgeven, omdat het nog “vaststaat” bij Aldi.

Bovendien is communicatie hierover erg belangrijk. In de praktijk wordt het niet altijd glashelder gecommuniceerd aan de deur dat er £10 van je rekening wordt gereserveerd. In de app staat het slechts in kleine lettertjes vermeld. Dat leidde tot wat kritiek, omdat sommige klanten zich rot schrokken dat er plots een tientje weg was (al komt het terug) en zij dat vooraf niet wisten. Aldi heeft hierin inmiddels verbeteringen doorgevoerd: zo krijgen shoppers die met alleen hun bankpas inchecken op een scherm te zien dat er £10 wordt geautoriseerd, zodat het duidelijk is. Het is dus goed om te weten voor je zo’n Shop & Go ingaat: je hebt tijdelijk wat saldo minder op je bank, maar dat komt vanzelf goed na aankoop.

Overigens is Aldi niet de enige met zo’n beleid. In Londen is er ook een “Market Express” supermarkt (bij het ExCeL Centre) die een vergelijkbare £10 pre-autorisatie hanteert. Het is dus een oplossing die breder in opkomst is bij checkout-vrije winkels om misbruik tegen te gaan. Uiteindelijk betaal je dus geen echte toegangsprijs – je borg gaat gewoon naar je boodschappen. Zie het als het muntje dat je in een winkelwagentje stopt: je krijgt het terug als je je karretje (of in dit geval: als je geen groot bedrag koopt) terugbrengt. Alleen duurt het hier een paar dagen langer. 😉

Voordelen van Aldi Shop & Go

Waarom zou je als klant geïnteresseerd zijn in een kassaloze “betaal bij de entree” supermarkt? Er zitten zeker enkele voordelen aan deze opzet:

  • Nooit meer in de rij staan: Het grootste pluspunt is het tijdbesparen. Je bent niet meer afhankelijk van kassa’s of zelfscankassa’s waar zich vaak rijen vormen. In de Shop & Go pak je wat je nodig hebt en loopt meteen de deur uit – klaar. Vooral tijdens spitsuren of drukke dagen kan dit enorm schelen in wachttijd. Snel even een lunchsalade halen of die ene vergeten ingrediënt? Je bent binnen minuten in en uit de winkel, zonder oponthoud bij de kassa.

  • Makkelijk en soepel afrekenen: Doordat je betaalmiddel al gekoppeld is, hoef je niet fysiek te pinnen of met contant geld te hannesen. Geen gedoe met pasjes of contactloos betalen bij een terminal op het eind; de afrekening gaat automatisch en digitaal. Dat maakt het winkelproces heel soepel. Je hoeft je portemonnee eigenlijk niet eens uit je zak te halen – je telefoon of bankpas bij binnenkomst is voldoende.

  • Contactloos en hygiënisch shoppen: In tijden waarin mensen waarde hechten aan hygiëne en afstand (bijvoorbeeld sinds corona), is een winkel zonder kassa’s aantrekkelijk. Je hebt minder direct contact met personeel of gedeelde apparaten (zoals betaalautomaten). Alles verloopt via jouw eigen telefoon en de techniek. Dit maakt de ervaring in zekere zin ook veiliger qua gezondheid en persoonlijk gemak.

  • Innovatieve ervaring: Shop & Go biedt je de kans om eens iets nieuws uit te proberen. Het voelt een beetje futuristisch aan om gewoon de winkel uit te lopen met je boodschappen. Voor tech-liefhebbers of nieuwsgierige consumenten kan dit erg leuk zijn om mee te maken. Aldi laat hiermee zien dat het als discount-supermarkt ook voorop kan lopen in innovatie om het winkelen te verbeteren, wat best indrukwekkend is in een branche die bekend staat om z’n nuchterheid en lage prijzen.

  • Minder personeel nodig: Hoewel dit voor klanten misschien minder zichtbaar is, heeft een kassaloze winkel potentieel lagere operationele kosten omdat er geen kassapersoneel continu hoeft te staan. Medewerkers kunnen zich richten op vakken vullen, de winkel netjes houden en klanten helpen bij vragen. Voor Aldi zou dit op termijn kunnen betekenen dat ze efficiënter werken en kosten besparen (al moet de dure technologie eerst worden terugverdiend). In theorie kan zo’n efficiëntie helpen om de prijzen laag te houden – uiteindelijk profiteert de klant daar weer van. Aldi heeft bijvoorbeeld al aangegeven verder te willen besparen en prijzen te verlagen door eenvoudiger te opereren, en automatisering kan daar onderdeel van zijn.

  • Geen cash nodig: Aansluitend op het vorige punt: Shop & Go is volledig cashless. Als je toch al bijna altijd pint of met je telefoon betaalt, merk je hier geen verschil van. Sterker, je hoeft niet eens dat te doen tijdens het winkelen. Het kan prettig zijn voor mensen die toch al geen contant geld gebruiken dat alles digitaal gaat.

Samengevat draait het voordeel vooral om snelheid en gemak. Je bespaart tijd en moeite, en Aldi hoopt je een prettige, moderne shopervaring te geven waarbij de techniek het werk doet. “Niet in de rij hoeven staan bij de kassa” klinkt voor veel mensen immers als muziek in de oren.

Nadelen en aandachtspunten

Aan de andere kant zijn er natuurlijk ook de nadelen en uitdagingen van dit nieuwe concept. Het klinkt allemaal ideaal, maar de praktijk heeft een paar haken en ogen waar je als klant (en Aldi als winkel) rekening mee moet houden:

  • App + smartphone vereist: Het systeem hangt volledig op het gebruik van een smartphone-app (althans in de meeste gevallen). Je moet dus een geschikte smartphone hebben en bereid zijn een app te installeren en account aan te maken. Dat is een drempel, zeker voor ouderen of mensen die niet zo digitaal zijn. In de Utrechtse winkel kwam je er zonder app echt niet in. Aldi experimenteert nu wel met opties om enkel met een bankpas in te checken, maar nog steeds heb je een digitaal betaalmiddel nodig. Dit sluit een deel van de klanten uit of maakt het minder toegankelijk.

  • Creditcard of geschikt betaalmiddel nodig: Een specifiek probleem dat in Nederland opkwam: de eerste versie van Shop & Go werkte alleen met creditcards. Veel Nederlanders hebben helemaal geen creditcard of gebruiken die zelden, want de pinpas (debitcard) is hier favoriet. Dat zorgde ervoor dat weinig mensen zich aanmeldden – ze wilden niet speciaal een creditcard koppelen voor de boodschappen. Aldi heeft hierin bijgestuurd (in Eindhoven kun je ook met reguliere betaalpassen meedoen), maar in de beginfase was dit een flinke hobbel. Het laat zien dat lokale betaalgewoonten belangrijk zijn; een systeem dat in Duitsland of de VS werkt met creditcards, moet in NL misschien anders. Hoe dan ook moet je bereid zijn je betaalgegevens te delen met Aldi’s app, en niet iedereen voelt zich daar comfortabel bij.

  • Borgsom en terugstorting: Het eerdergenoemde entreebedrag is voor sommige klanten een nadeel op zich. Als je maar een klein boodschapje wilde doen (zeg €5 aan boodschappen), moet je toch €12 tijdelijke borg missen totdat de rest teruggestort is. Niet iedereen vindt dat prettig of handig, vooral mensen met een krap budget merken dat. Bovendien kan het vergeten van die reservering tot verwarring leiden (“waarom heb ik €12 minder op mijn rekening?”). Het vergt even begrip van hoe het werkt. En hoewel je het geld terugkrijgt, kan de wachttijd van meerdere dagen voor irritatie zorgen. Aldi zal moeten zorgen dat dit proces zo snel en transparant mogelijk verloopt om klanten tevreden te houden.

  • Privacy en gevoel van toezicht: Laten we eerlijk zijn – in een Shop & Go ben je continu omringd door camera’s die elke beweging volgen. In Utrecht hingen er 475 camera’s voor één winkel! Hoewel dit geautomatiseerd gebeurt en niet betekent dat er live een beveiliger iedere klant bekijkt, kan het idee onprettig zijn voor sommige mensen. Je wordt constant “bekeken” door een AI-systeem. Ook moet je er vertrouwen in hebben dat Aldi deze gegevens niet misbruikt en goed beveiligt. Privacy is dus iets om over na te denken: je ruilt een stukje anonimiteit in voor gemak. In de praktijk registreren de camera’s vooral je lichaamsposities en grijpen naar producten (niet zozeer je identiteit), maar het voelt toch anders dan onbespied je gang gaan in de winkel.

  • Kinderziektes in de technologie: De AI-technologie is knap, maar (nog) niet 100% perfect. Aldi zelf gaf aan dat de technologie in ~90-95% van de gevallen correct werkte. Dat betekent dat in 5-10% van de gevallen er iets mis kan gaan – bijvoorbeeld dat er een product verkeerd geregistreerd wordt (iets teveel berekend) of juist niet gezien wordt (je zou dan te weinig betalen). Sommige gebruikers in Utrecht meldden bijvoorbeeld dat ze af en toe artikelen op hun bon hadden staan die ze niet gepakt hadden, of andersom. Fouten herstellen is mogelijk, maar kost tijd en moeite via de klantenservice. Dit kan frustrerend zijn. Ook meldde iemand dat de ervaring soms problemen gaf als je de app niet goed bediende (bijv. dubbel op de QR-code knop drukken kon dubbele reserveringen op je kaart maken). Het zijn kinderziektes waar Aldi ongetwijfeld aan werkt, maar als klant moet je er rekening mee houden dat deze hypermoderne winkel niet helemaal foutloos is. Je doet in feite een beetje mee als beta-tester van een nieuw systeem.

  • Beperkte service en openingstijden: In een Shop & Go zijn er minder medewerkers aanwezig, juist omdat kassa’s ontbreken. Er loopt waarschijnlijk wel personeel rond om vakken te vullen en je te helpen als je vragen hebt, maar het is een andere sfeer dan een normale winkel. In de testfase in Utrecht waren bovendien de openingstijden beperkt – die winkel sloot al rond 18:00 en was op zondag dicht, wat in het drukke stadscentrum ongebruikelijk is. Klanten die na werk kwamen, stonden voor een dichte deur. Dit is wellicht specifiek voor de pilotfase geweest (mogelijk om technische redenen of personeelsinzet), maar het laat zien dat een testwinkel niet altijd de volle functionaliteit heeft die je zou willen. Voor ultiem gemak zou zo’n winkel juist ruim open moeten zijn, idealiter zelfs 24/7, maar zover is het (nog) niet.

  • Gebrek aan interesse/bekendheid: Een wat abstractere uitdaging: veel consumenten moeten nog overtuigd worden van het nut. In Utrecht bleek dat weinig klanten daadwerkelijk van het concept gebruikmaakten. De drempel (app downloaden, creditcard koppelen, etc.) was voor velen te hoog voor een paar boodschappen. Ook waren sommige mensen huiverig of vonden het gewoon niet aantrekkelijk genoeg om uit te proberen. Hierdoor hadden de pilotwinkels soms weinig aanloop. Een bijna lege winkel voelt weer onnatuurlijk en kan een neerwaartse spiraal geven: mensen zien dat het leeg is en lopen door. Voor Aldi is het dus een uitdaging om consumenten enthousiast te maken voor deze nieuwe manier van winkelen en uit te leggen waarom het de moeite waard is.

Zoals met elke innovatie zijn er voor- en nadelen. Aldi zal de komende tijd moeten sleutelen aan deze punten – met name gebruiksgemak (geen gedoe met apps of betaalmethoden) en foutloze technologie – om van Shop & Go een breed succes te maken. Het feit dat de test in Utrecht uiteindelijk is stopgezet geeft aan dat er nog wat werk aan de winkel is (letterlijk en figuurlijk).

Ervaringen tot nu toe: van Utrecht tot Londen

Aldi’s Shop & Go bevindt zich nog in de proefperiode, en de eerste resultaten zijn gemengd. Laten we kijken naar wat er tot nu toe gebeurd is en geleerd kan worden:

  • Utrecht (Nederland): Dit was Aldi’s “lab-winkel” voor Shop & Go, geopend midden 2022 aan de Lange Viestraat in het centrum. Het was een relatief kleine Aldi met beperkt assortiment (bijna alleen voedingsmiddelen) en vrijwel geen non-food aanbiedingen. De technologie – geleverd door partner Trigo Vision – werkte goed: ~90-95% nauwkeurig in het herkennen van producten. Aldi zag het als een geslaagd technisch experiment. Maar qua commercieel succes viel het tegen. Te weinig klanten maakten gebruik van de winkel en weinigen wilden de app gebruiken. De verplichte creditcard koppeling in het begin schrok Nederlanders af, en ook de beperkte openingstijden hielpen niet. Na twee jaar experimenteren besloot Aldi om de Shop & Go-winkel in Utrecht definitief te sluiten in het najaar van 2024. “Het was een leuk experiment en we hebben veel geleerd,” zei Aldi’s communicatiedirecteur Florian Scholbeck, “maar de investeringen zijn erg groot”. Met andere woorden: de technologie werkte wel, maar het was voor zo’n kleine winkel niet rendabel genoeg. Aldi benadrukte dat alle opgedane kennis niet verloren gaat en dat het concept nog niet dood is – het was simpelweg tijd om deze testlocatie af te ronden. (Leuk detail: de medewerkers van de Utrechtse Shop & Go kregen gewoon elders binnen Aldi een baan aangeboden na de sluiting.)

  • Eindhoven (Nederland): Hoewel Utrecht stopte, gaat Aldi in Nederland door met kassaloos winkelen in een aangepaste vorm. In Eindhoven heeft Aldi in 2023 een bestaande reguliere supermarkt verbouwd en uitgerust met Shop & Go-technologie. Dit is een hybride winkel: klanten kunnen hier kiezen of ze op de normale manier willen afrekenen óf gebruik willen maken van het kassaloze systeem. Het grote verschil met Utrecht is dat Eindhoven een volledige, grote Aldi is met het standaard assortiment inclusief de wekelijkse non-food acties. Het kassaloze systeem draait hier op de achtergrond als test, en is (vooralsnog) niet elke dag beschikbaar voor klanten – alleen op bepaalde testmomenten. Zo probeert Aldi de technologie in een realistische omgeving uit, zonder meteen alle klanten te dwingen erin mee te gaan. Bovendien heeft men geleerd van Utrecht: in Eindhoven kun je ook met je pinpas meedoen en is de app niet altijd verplicht. Dit verlaagt de drempel. Aldi geeft aan dat deze pilot in Eindhoven bedoeld is om te kijken hoe het systeem werkt in een normale winkelsetting, met alle productgroepen en met klanten die zelf de keuze hebben. Er zijn op dit moment (begin 2025) geen plannen om Shop & Go verder uit te rollen naar andere Nederlandse steden of naar België/Duitsland – eerst maar eens deze test goed voltooien.

  • Greenwich, Londen (VK): In het Verenigd Koninkrijk opende Aldi al in januari 2022 zijn eerste Shop & Go-winkel, aan de Greenwich High Street in Londen. Dit was zelfs nog vóór Utrecht, waardoor Aldi de primeur had als eerste grote discounter met een kassaloze winkel in de UK. Deze vestiging is qua aanpak vergelijkbaar met wat Utrecht was: een stadswinkel waar je alleen in komt met de app of gekoppelde kaart, en waar de techniek (in Londen geleverd door AiFi) alle aankopen registreert. Interessant genoeg heeft Aldi UK sindsdien niet meer van dit soort winkels geopend – Greenwich is anno 2025 nog steeds de enige Shop & Go daar. Het blijft dus duidelijk een pilot. Begin 2025 haalde de Londense winkel het nieuws vanwege het invoeren van de £10 entreeborg die we eerder bespraken. Sommige Britse media en klanten waren hier kritisch op (“moet ik nu betalen om bij Aldi te mogen shoppen?!”). Aldi UK verdedigde het als noodzakelijk onderdeel van het concept, maar gaf ook aan te begrijpen dat het even wennen is voor klanten. Tot grootschalige kritiek of leegloop heeft het in Londen echter niet geleid voor zover bekend – veel mensen daar kennen het systeem inmiddels of vermijden het als ze het niks vinden. Het is afwachten of Aldi in de UK besluit dit concept verder uit te breiden; net als in Nederland lijkt men vooralsnog voorzichtig. Overigens zei de Aldi UK CEO Giles Hurley dat de focus van het bedrijf eerder ligt op het verbeteren van traditionele en zelfscan-kassa’s dan op snelle expansie van volledig kassaloze winkels. Men kijkt dus de kat nog even uit de boom.

  • Elders in de wereld: Buiten Aldi om zijn er andere voorbeelden van kassaloze winkels. Amazon Go in de VS was de pionier in 2018, maar Amazon heeft de groei daarvan afgeremd en zelfs enkele locaties gesloten, wat aangeeft dat het concept uitdagingen kent. In het Verenigd Koninkrijk hebben ook Tesco (met “GetGo” winkels) en Sainsbury’s tests gedaan; Tesco heeft er nu vier hybride kassaloze winkels. In Nederland experimenteerde Albert Heijn enkele jaren geleden met een andere variant (“Tap to go”) waarbij je met je telefoon producten scant terwijl je ze pakt, maar dat was een wat ander systeem en is niet breed uitgerolld. Over het algemeen is het winkelend publiek nog aan het beslissen of ze dit type boodschappen doen fijn vinden of niet. Het idee is revolutionair, maar het moet praktisch en betrouwbaar genoeg zijn om het oude vertrouwde systeem te vervangen.

Conclusie tot nu toe: Aldi’s Shop & Go heeft bewezen dat de technologie kán werken – je kunt echt zonder kassa een winkel runnen – maar het heeft ook laten zien dat klantacceptatie en kostenefficiëntie grote hindernissen zijn. De Utrechtse flop (in termen van klanten) geeft aan dat het concept beter moet aansluiten op de wensen en gewoonten van shoppers. Aldi past daarom de aanpak aan (zoals in Eindhoven) en wacht met verdere uitbreiding. Het blijft een fascinerend experiment dat laat zien hoe de toekomst van retail eruit zou kunnen zien, maar het is nog geen gemeengoed.

Wat betekent dit voor aanbiedingen en besparen?

Een belangrijke vraag voor veel Aldi-klanten: verandert er iets aan de prijzen, aanbiedingen of het besparen op boodschappen bij zo’n Shop & Go-winkel? Uiteindelijk staat Aldi bekend als goedkope supermarkt, en veel mensen bezoeken Aldi juist vanwege de aanbiedingen in de wekelijkse folder. Het goede nieuws is dat kassaloos winkelen op zichzelf geen invloed heeft op de prijzen van producten. In een Shop & Go gelden dezelfde prijzen en acties als in een normale Aldi. Als er die week een kilo bananen in de aanbieding is of er is een speciale actie op wasmiddel, dan profiteer je daar in de Shop & Go net zo goed van. Je zou bijvoorbeeld een boodschappenlijstje kunnen maken op basis van de Aldi-folder (zoals veel slimmespaarders doen) en die artikelen gewoon in de Shop & Go pakken – de korting wordt dan automatisch verrekend op je digitale bon, precies zoals aan een gewone kassa.

In de Utrechtse pilotwinkel was het assortiment weliswaar kleiner en lagen er weinig non-food acties, maar dat was omdat het een testlab was. In de huidige opzet in Eindhoven is het volle Aldi-assortiment beschikbaar, inclusief de wekelijkse aanbiedingen en de geprijsde acties uit de folder. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je iets mist. Sterker nog, doordat je via de app werkt, zou Aldi in de toekomst misschien zelfs gepersonaliseerde aanbiedingen kunnen aanbieden – al is dat nog niet aan de orde, het zou een interessante ontwikkeling zijn (denk aan het ontvangen van een kortingscoupon in de app als je vaak een bepaald product koopt).

Voorlopig blijft Aldi’s prijzenstrategie ongewijzigd: lage prijzen voor kwaliteitsproducten, kassaloos of niet. Recent kondigde Aldi zelfs aan dat het de prijzen verder wil verlagen om klanten te trekken. Dit is deels ingegeven door concurrentiedruk (Aldi heeft wat marktaandeel verloren aan Lidl de afgelopen jaren) en wordt mogelijk gemaakt door efficiënter te werken. Innovaties zoals Shop & Go passen in dat plaatje: als Aldi op termijn kosten kan besparen door bijvoorbeeld minder kassa’s of minder wachtrijen, kan dat helpen om producten voordelig te houden. Het is dus best interessant voor koopjesjagers: technologie inzetten om te besparen.

Ook in een Shop & Go-winkel kun je natuurlijk bespaartips toepassen zoals altijd: maak een lijstje, vergelijk prijzen, let op de kilo-/literprijzen, en laat je niet te veel verleiden tot impulsieve aankopen. Eén mogelijk risico van het “grab and go”-principe is namelijk dat je misschien ongemerkt meer pakt dan je van plan was, juist omdat er geen bewust betaalmoment is tot het einde. Maar aan de andere kant: geen snoep bij de kassa betekent ook minder verleiding bij het wachten 😉. Uiteindelijk bepaal jij wat je uitgeeft – of dat nou bij een traditionele kassa is of via een app.

Samenvatting

Aldi Shop & Go is een baanbrekend winkelconcept waarbij je zonder kassa je boodschappen doet – zónder rij en gedoe, maar mét behulp van camera’s, een app en een entreeborg die later wordt verrekend. Het idee erachter is het winkelen sneller en makkelijker te maken: je scant bij binnenkomst je app of bankpas, pakt je spullen en loopt naar buiten, terwijl de betaling automatisch gebeurt via je gekoppelde rekening. Die borg van ~€12 wordt afgetrokken van je uiteindelijke bon en eventueel teruggestort als je minder besteedt, wat dient om diefstal en onbetaalde boodschappen te voorkomen.

In de praktijk heeft Aldi gemerkt dat er nog wat hindernissen zijn: klanten moesten wennen aan het idee om een app te gebruiken en een bedrag te laten reserveren, en de eerste pilot in Utrecht trok niet genoeg publiek en werd na twee jaar stopgezet. Toch heeft Aldi waardevolle lessen geleerd. Nu loopt er een nieuwe test in een reguliere Aldi-winkel in Eindhoven, waar klanten zelf kunnen kiezen of ze het kassaloze systeem willen proberen. In Londen draait één Aldi Shop & Go winkel met gematigd succes en een paar aanpassingen (zoals die £10 pre-autorisatie) om de ervaring te verbeteren.

Voor jou als consument betekent Shop & Go dat je in de toekomst misschien supersnel en efficiënt boodschappen kunt doen, zonder ooit nog in de rij te staan. Tegelijk zul je dan bereid moeten zijn om op een andere manier te winkelen – via je telefoon, met vertrouwen in technologie en met het idee van een tijdelijke borg. Aldi’s kassaloze supermarkt verandert niet de aanbiedingen of prijzen: je blijft gewoon profiteren van de bekende lage Aldi-prijzen en acties, alleen het afrekenen verloopt anders.

Of dit concept breed zal doorbreken, moet de tijd leren. Het is een spannend kijkje in hoe winkelen eruit kan zien over tien jaar. Misschien lopen we tegen die tijd allemaal winkels in en uit zonder te scannen, misschien blijft het een niche voor snelle stadsboodschappen. Eén ding is zeker: Aldi durft te experimenteren, en dat doen ze zelfs op hun eigen kenmerkende manier – met oog voor besparen en efficiency. Voor nu is Aldi’s Shop & Go in elk geval “de supermarkt waar je entree betaalt” te noemen, maar als het aan Aldi ligt, loop je in de toekomst vooral goedkoop en snel met je volle tas weer naar buiten, zonder een minuut in de rij. En dáár hoeven we geen cent extra voor te betalen – hooguit even voor te schieten.